viernes, 4 de abril de 2025
O conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Román RodrÃguez, gabou a Ramón MarÃa Aller Ulloa como “precursor do uso do galego no eido cientÃfico” durante a presentación da obra ‘AstronomÃa a ollo ceibeÂ’, editado agora en lingua galega con motivo do 50 aniversario do pasamento do cientÃfico lalinense.
O titular do departamento de Cultura e Educación da Xunta de Galicia lembrou que o astrónomo galego foi o creador do primeiro Observatorio astronómico de España na súa casa natal de LalÃn. Tamén rememorou que a publicación ‘AstronomÃa a ollo ceibeÂ’ xa fora anunciada pola prensa da época en 1936 como unha guÃa de divulgación astronómica en galego, pero o certo é que o orixinal nunha foi localizado.
Deste xeito, a obra presentada está baseada no volume en castelán ‘AstronomÃa a simple vistaÂ’, publicado en 1948. Coordinada polo profesor e director do Observatorio da USC, José Angel Docobo, e co apoio da SecretarÃa Xeral de PolÃtica LingüÃstica da ConsellerÃa, asà como da Editorial da USC, ‘AstronomÃa a ollo ceibeÂ’ ve a luz “como orixinalmente foi concibida por esta figura senlleira”, subliñou Román RodrÃguez.
Figura clave na ciencia galega
O conselleiro lembrou a fonda pegada do cientÃfico dezao na divulgación cientÃfica de principios do século XX na lingua propia. Ramón Mª Aller ingresou no Seminario de Estudos Galegos en 1928, onde traballou a prol da introdución das ciencias no seno desta organización.
Asà mesmo, e ao abeiro das reunións celebradas no Observatorio astronómico de LalÃn, preparouse a redacción dunha extensa biografÃa do Matemático RodrÃguez en 1929 e elaboráronse diversos ensaios escritos para a revista ‘LogosÂ’, escrita en galego.
Conmemoración no pobo natal
Ademais de participar na presentación desta edición, Román RodrÃguez tamén asistirá ao acto conmemorativo que se celebrará ás 20:00 horas no Museo Municipal de LalÃn, que leva o propio nome do cientÃfico.
A Xunta presentou ao conxunto do sector pesqueiro galego, no marco da celebración do Consello Galego de Pesca, o seu Decálogo Estratéxico de Galicia na defensa dos seus intereses ante a revisión da PPC no que se establecen as prioridades da comunidade ante o proceso aberto o ano pasado ano pola Comisión para a súa avaliación. O encontro foi presidido polo conselleiro do Mar, Alfonso Villares, quen resaltou o traballo realizado polo Goberno galego, da man do conxunto da cadea mar-industria, na elaboración da folla de ruta galega. Villares sinalou que este decálogo vén a reformular o Ditame aprobado por unanimidade polo Consello no 2022.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, mantivo un encontro coa súa homóloga cántabra, MarÃa José Saénz de Buruaga, no que ambos reafirmaron a súa alianza común en relación a un financiamento autonómico equitativo e á xestión equilibrada do lobo. Os mandatarios subliñaron a boa sintonÃa entre os territorios e acordaron traballar xuntos polo desenvolvemento territorial e o benestar dos idadáns. Rueda e Buruaga reiteraron o seu compromiso coa Declaración de Santiago, que en novembro de 2021 asinaron oito comunidades autónomas de diferentes signos polÃticos, para reclamar un modelo negociado multilateralmente e baseado no custo real dos servizos públicos e en outros criterios obxectivos.
